1.Göktürk Devleti ( 552-744)
Bumin kağan tarafından kurulmuştur.Türk adıyla kurulan ilk devlettir. Kardeşi İstemi yabgu devletin batı tarafını yönetmiştir.
Diğer önemli özellikleri ;
- En güçlü dönemi Mukan kağan dönemidir.
- İpek yolu kontrol altına alınmıştır.
- Avarlarda çıkan töles isyanını Bumin bastırmıştır.
- İstemi yabgu bizans'a elçi göndermiştir.İsmi Maniak'tır.Bizansın elçisinin adı ise Zemarkosh'dur
- Tapo kağan kişisel olarak budizmi seçmiştir.
- İşbara kağan :"Türk töresi çok eskidir bunu ben bile değiştiremem." demiştir.
Kürşad Ayaklanması
Kürşad doğu Göktürk kağanı Çuluk hanın oğludur.Yani hükümdar kanı taşır .Kürşad 39 arkadaşıyla beraber Çin hükümdarı Tay-Tsung'u rehin aldı.Sebebi ise yeğeni Urgu Tiginik kurtarmaktı.Ama hepsi Çinliler tarafından öldürülmüştür.Yaptıkları saldırı Türkleri etkilemiş ve 2. Göktürk devletinin kurulmasını sağlamıştır.
2.Göktürk Devleti (680-745)(Kutlug)
Aşina soyundan gelen Kutluk kağan Çine karşı yaptığı saldırılarla bağımsızlığını ele geçirdi.Ötükeni merkez yaptı.Kendisine "derleyen, toplayan " anlamında İlteriş ünvanı verildi.
- En önemli hükümdarları Bilge kağan , Kül tigin ve Tonyukuktur.
- Orhun abideleri bu zamanda ortaya konulmuştur.
- Orhun abideleri 3 kişi adına düzenlenmiştir.Bunlar;Bilge kağan , Kül tigin ve Tonyukuktur.
- Basmil ,Karluk ve uygurlar isyan etti .Uygur devletinin kurulmasıyla devlet son buldu.
Orhun Abideleri Genel Özellikleri
- Yzarı Yollug Tigindir.
- Kül Tigin yazıtı kaplunbağa heykeli üzerine açılan oyuğa oturulmuştur.
- Anıtın tepesi çift başlı ejderhadır.Bir yanı Çince bir yanı Göktürkçedir.
- Bulan kişi Yardintsevdir.Okuyan kişi ise Thomsendir.
- Varlığından Moğol ilhanlı devlet adamı Ata elik Cüveyni Tarihi Cihangüşa adlı eserinde bahsetmiştir.
0 yorum:
Yorum Gönder